Quy định này được ban hành kèm theo Quyết định số 6948/2011/QĐ-UBND ngày 28/12/2011 của UBND huyện Thanh Hà.
Việc kiểm soát được tiến hành ở 4 khâu
Chúng tôi xin giới thiệu tới bạn đọc một số nội dung thực hiện trong quá trình kiểm soát chất lượng. Nhằm bảo đảm tính chất và chất lượng đặc thù của sản phẩm quả vải thiều Thanh Hà theo quy định và phục vụ cho công tác xuất khẩu, việc kiểm soát được tiến hành ở 4 khâu:
1. Kiểm soát Quy trình trồng, chăm sóc, thu hái
Bắt đầu từ tháng 11 hàng năm, tổ kiểm soát sẽ tiến hành kiểm tra chất lượng cây vải với các tiêu chí: tình hình sinh trưởng, sâu bệnh, chất lượng cây, khả năng ra hoa, đậu quả, khả năng ra lộc và khống chế lộc đông.
Kiểm soát quy trình kỹ thuật sản xuất với tất cả các khâu theo quy trình, nhưng tập trung vào khâu bón phân và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật. Trong đó chú trọng vào việc xác định kiểm tra số lượng, chủng loại phân bón và nguyên tắc sử dụng 4 đúng trong sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (đúng thuốc, đúng cách, đúng lúc và đúng liều lượng). Nghiêm cấm việc sử dụng thuốc bảo vệ thực trong danh mục cấm và phải ngừng sử dụng thuốc bảo vệ thực vật 10 ngày trước ngày thu hoạch.
Kiểm tra thu hái, sơ chế, theo đó tổ kiểm soát sẽ tiến hành kiểm tra về thời điểm thu hái; phương pháp thu hái; cách thức sơ chế, bảo quản theo quy trình đã nêu để đảm bảo quả vải thiều Thanh Hà không bị dập nát, không bị mất hoặc giảm các hàm lượng có trong quả vải.
Mọi sai lệch trong quá trình trồng, chăm sóc, thu hái, bảo quản phải được phát hiện và uốn nắn kịp thời để đảm bảo tính chất, chất lượng đặc thù của sản phẩm.
2. Kiểm soát chất lượng quả vải thiều Thanh Hà
Quả vải thiều Thanh Hà phải được kiểm tra trước khi khi xuất ra thị trường để đảm bảo chất lượng đặc thù theo quy định. Quy trình kiểm tra thực hiện như sau:
a. Lấy mẫu.
Phương pháp lấy mẫu: Mẫu sản phẩm sẽ được lấy ngẫu nhiên trên cơ sở diện tích hoặc theo lô sản phẩm đã thu hoạch của từng cơ sở.
Số lượng mẫu: Mỗi sào lấy 3 mẫu hoặc mỗi tấn lấy một mẫu, mỗi mẫu 1 kg.
Thời điểm lấy mẫu: nếu quả chuẩn bị thu hái thì lấy vào buổi sáng trước 9 giờ sáng và vào ngày nắng ráo. Nếu sản phẩm đã thu hái thì lấy không muộn hơn 1 tiếng đồng hồ sau khi các hộ hoàn thành việc thu hái.
Mẫu lấy được phải được cho vào túi bảo quản và đánh số theo quy định, theo đó ghi rõ mẫu của nhà ai, lấy vào thời điểm nào; số lượng bao nhiêu, vận chuyển về nơi đánh giá và tiến hành bảo quản tại nơi râm mát.
b. Đánh giá cảm quan
Đánh giá cảm quan là việc Hội đồng đánh giá về các tiêu chí quan sát, thử nếm trong tiêu chí tính chất và chất lượng đặc thù đó là các tiêu chí hình thức vỏ quả và thịt quả.
a. Các tiêu chí về hình thức vỏ quả: Vỏ quả khi chín có màu đỏ tươi, vỏ giãn đều làm cho bề mặt vỏ quả phẳng.
b. Các tiêu chí về thịt quả: Cùi dày có màu trắng trong, giòn, vị ngọt thanh và mát, không chua, không chát, có mùi thơm nhẹ.
3. Xét nghiệm các chỉ tiêu thành phần lý hóa
Các tiêu chí về thành phần lý hóa: độ Brix từ 19,56% đến 20,72%; đường tổng số từ 16,33% đến 16,70%; đường khử từ 14,92% đến 15,38%; độ chua từ 0,22% đến 0,24%; hàm lượng nước từ 81,18% đến 82,33%; chất khô từ 17,67% đến 18,82% và hàm lượng Vitamin C từ 22,57% đến 24,16%.
Đầu vụ hàng năm, tổ kiểm soát nên tiến hành xét nghiệm một số mẫu ngẫu nhiên nhằm xác định ngay từ đầu tính chất chất lượng đặc thù quả vải thiều Thanh Hà trong vụ để làm cơ sở đánh giá sơ bộ chất lượng toàn vùng và để tổ chức quản lý có những biện pháp thích hợp trong công tác quản lý của chính vụ đó cũng như các biện pháp cần tiến hành cho các vụ sau.
Xét nghiệm các chỉ tiêu lý hóa sẽ được tiến hành đối với vùng mới trồng (bao gồm cả diện tích thay cây cũ bằng cây mới) có quy mô từ 01 ha trở lên nhằm xác định việc trồng mới hoặc thay thế có đảm bảo chất lượng đặc thù hay không.
Các trường hợp có nghi ngờ về chất lượng đặc biệt là những trường hợp bị tố cáo có hành vi gian lận về chất lượng sản phẩm.
4. Xem xét các chỉ tiêu vệ sinh an toàn thực phẩm
Các tiêu chí về vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chí: dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, dư lượng phân bón, dư lượng chất bảo quản, nấm mốc…
Việc kiểm tra, kiểm soát về vệ sinh an toàn thực phẩm trước hết là kiểm tra theo quy trình trồng, chăm sóc đã quy định trên cơ sở hồ sơ sổ sách của chủ hộ được lập ra để theo dõi.
Có thể tiến hành xét nghiệm vệ sinh an toàn thực phẩm trong các trường hợp sau:
- Không có sổ sách ghi chép của chủ hộ hoặc có sổ sách nhưng có nhiều điểm nghi vấn không rõ ràng, cán bộ kiểm tra không xác định được.
- Những trường hợp có nghi vấn hoặc bị tố cáo có sử dụng hoặc lén lút sử dụng các loại thuốc cấm hoặc sử dụng các loại thuốc không rõ nguồn gốc.
- Trường hợp đầu vụ cần thiết phải kiểm tra để tổ chức quản lý đánh giá được tổng quan về vệ sinh an toàn thực phẩm từ việc xây dựng những biện pháp quản lý hoặc phát triển cần thiết.
Để đảm bảo công tác kiểm tra, kiểm soát có hiệu quả và giúp các chủ thể sản xuất và kinh doanh quả vải thiều Thanh Hà chủ động trong công tác gìn giữ chất lượng đặc thù của sản phẩm, việc tổ chức thực hiện theo phương pháp sau:
+ Tổ chức hoạt động trồng và chăm sóc theo nhóm, đội (tùy từng địa phương cụ thể) cho phù hợp, theo đó có đội trưởng hoặc nhóm trưởng phụ trách và thực hiện công tác quản lý, kiểm soát ngay từ cơ sở.
+ Tổ chức quản lý chỉ dẫn địa lý có trách nhiệm tiến hành thường xuyên và liên tục các buổi tập huấn và hướng dẫn cũng như cung cấp các thông tin cần thiết để các chủ thể thực hiện canh tác theo quy trình.
+ Tiến hành lập các loại sổ sách để cập nhật theo dõi.
+ Có thể lựa chọn điểm với diện tích phù hợp để thực hiện mẫu công tác kiểm soát chất lượng kết hợp với tiêu chuẩn VietGAP. Điểm và diện tích được chọn làm mẫu phải được công khai trước các chủ hộ sử dụng chỉ dẫn địa lý.
